Osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych.
Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.
- Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.
- Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym.
Ośrodek Pomocy Społecznej, przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, okres i miejsce świadczenia. Rada Gminy określa w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, oraz szczegółowe warunki lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.
Odpłatność za usługi opiekuńcze
Pełna odpłatność za 1 godzinę usług opiekuńczych na 2019 r. przez wynosi 20,00 zł i uzależniona jest od dochodu osoby lub rodziny ubiegającej się o taką formę pomocy. Szczegółowa odpłatność ustalana jest indywidualnie na podstawie przeprowadzonego wywiadu środowiskowego.
Jak uzyskać pomoc w formie usług opiekuńczych?
O pomoc w formie usług opiekuńczych (także specjalistycznych usług opiekuńczych) należy zwrócić się do ośrodka pomocy społecznej w miejscu zamieszkania. Nie zawsze konieczna jest osobista wizyta w ośrodku. Można skontaktować się telefonicznie lub wysłać list. Wymagane jest zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, uzasadniające korzystanie z usług opiekuńczych i zaleconą przez lekarza pielęgnację. Po zgłoszeniu, w ciągu dwóch tygodni, pracownik socjalny OPS odwiedza osobę oczekującą pomocy w jej mieszkaniu i przeprowadza tzw. Rodzinny wywiad środowiskowy, którego celem jest ocena sytuacji życiowej podopiecznego. Od wyników wywiadu zależy m.in. ustalenie wysokości ewentualnej odpłatności za usługi. Ośrodek pomocy społecznej musi w ciągu 30 dni od otrzymania zgłoszenia zapotrzebowania na usługi wydać decyzję administracyjną (na piśmie) o przyznaniu – bądź nie – tej formy pomocy.
Jaki jest zakres usług opiekuńczych?
Usługi opiekuńcze mogą obejmować:
- pomoc w codziennych zajęciach, takich jak robienie zakupów, sprzątanie, gotowanie, załatwianie spraw w urzędach i instytucjach itp..,
- mycie, kąpanie, ubieranie, pomoc dla osób chorych, dozowanie lekarstw, prześciełanie łóżka, zapobieganie powstawaniu odleżyn i odparzeń, karmienie,
- w miarę możliwości zapewnienie kontaktów z rodziną i otoczeniem,
- specjalistyczne usługi opiekuńcze – np.. Pielęgnacja wspierająca proces leczenia, rehabilitacja fizyczna i usprawnianie zaburzonych funkcji organizmu zgodnie z zaleceniami lekarskimi lub zaleceniami specjalisty z zakresu rehabilitacji ruchowej lub fizjoterapii. Jest to szczególny rodzaj usług dostosowanych do rodzaju schorzeń lub niepełnosprawności. Są one świadczone przez specjalistów np. pielęgniarki, rehabilitantów, fizjoterapeutów.
Wywiad środowiskowy
Jeśli ubiegamy się o pomoc w formie usług opiekuńczych, z rodzinnym wywiadem środowiskowym możemy mieć do czynienia w różnych momentach. Wywiad jest obowiązkowy, kiedy ubiegamy się o wsparcie. Będzie on wtedy przeprowadzony w naszym mieszkaniu, aby określić sytuację materialną i osobistą (w powiązaniu z sytuacją osób wspólnie z nami zamieszkałymi i wspólnie gospodarującymi). W trakcie wywiadu pracownik socjalny może pytać nas o zgromadzone oszczędności, wartości posiadanych ruchomości i nieruchomości – odmowa udzielenia informacji może spowodować, że OPS nie przyzna pomocy. Wywiad może – ale nie musi – zostać przeprowadzony również u naszej najbliższej rodziny, nie mieszkającej z nami. Z tą sytuacją mamy do czynienia, kiedy OPS, decydujący o udzieleniu nam wsparcia, szuka osób, które powinny nam pomóc (mają takie możliwości), a nie pomagają. Ośrodek może więc badać sytuację majątkową i osobistą rodziny (nawet jeśli z nami nie mieszkają), starając się ustalić, czy rodzina jest w stanie nas wesprzeć (pomagać osobiście lub uczestniczyć w kosztach usług opiekuńczych).